Diyelim size şimdi 100 Dolar versem ya da size 110 dolar versem ama şimdi değil, bunu bir hafta içinde versem, hangisini seçerdiniz?

Diyelim ki size 100 doları bugünden itibaren 52 hafta içinde vermeyi ya da 110 doları bugünden itibaren 53 hafta içinde vermeyi teklif etsem, kim 100 doları 52 hafta içinde almak ister ve kim 110 doları 53 hafta içinde almak ister?

Aslında iki seçenek arasında hiç bir fark olmamasına rağmen insanlar tercihini değiştirmektedir. Sebebi, ekonomistlerin “gelecek indirimi” diye adlandırdıkları şey. Bu, daha ileri bir zamanda, gelecekteki bir ödülün sizin için daha az değerinin olması demek.

Beyinde kısa-süreli ve uzun-süreli karar vermede aslında iki ayrı beyin sistemi vardır. İnsanlar kısa-süreli, anlık ödülleri seçerken beyinlerinde belirli alanlar aktif olur. Bu bölgeler, duygusallık, tepki kontrolü ve ilaç bağımlılığı ile aynı bölgeleri içermektedir. Diğer yandan da, kişilerin uzun-vadeli ödüllerde de beynin tamamen farklı bir ağ alanının aktif olduğu tespit edilmiştir.

Bu şu demek oluyor: Siz, beyninizde kısa ve uzun-süreli olarak birbiri ile savaşan iki ayrı sisteme sahipsiniz.

Örneğin; bir partideyken, ev sahibi size çikolatalı keki ısrarla sunuyor ve bir parçanız o şekeri, o lezzetli tadı tatmak istiyor ama diğer yanınız: “Hayır! İhtiyacın yok. Şişmanlarsın!”diyor ve siz kendinizle savaşıyorsunuz! Kendinizle savaşmanız, kendine kızmanız, zevk almanızın sebebi, beyinin içinde farklı sistemlerin savaşıp, onların sadece bir tek davranış çıktı kanalına sahip olmaları.

Problem, kısa-süreli sistemlerin çok güçlü olmaları. Herkes fit, sağlıklı..vb olmak ister ama yine de önünüze konan çikolatalı keki yersiniz. Çünkü kısa süreli ödül tarafından baştan çıkarılmak çok kolaydır.

Hemen elde edilen küçük ödüller, hemen hemen her zaman büyük ödülleri daha sonraya bıraktırır. Örneğin, fiziksel olarak sağlıklı olmak gibi, gelecekte-uzakta olan şeyler, üzerinizde daha az duygusal baskı yaparken, gözünüzün önündeki şey üzerinize çok baskı yapar. Bu yüzden kısa-süreli ödüller tarafından baştan çıkarılırız.

Size kafanızda bir şeyi 5 dakikalığına, 10 dakikalığına, bir aylığına tutmanızı istersem, bu nöral enerji harcamanıza sebep olur, çünkü bunu canlı tutmak için çok fazla enerji harcarsınız. Aslında nöral enerji yakarsınız. İşte bu, neden şeyleri anında-şimdi isteme sebebimizin bir parçasıdır. Anında-hemen isteriz. Çünkü bu istediğimiz şeyin devresini fazla enerji kullanmadan kapatabiliriz. Çünkü çok fazla enerji yakabilir. Bugün örneğin günün ilerleyen saatinde acıkacaksınız. Sebebi, nöral olarak, çok fazla kalori yakmakta olmanız.