Davis, Kaliforniya Üniversitesi’nde Zihin ve Beyin Merkezi’nde gerçekleşen yeni bir çalışmada,seçim yapma becerimiz ve bazen de hatalarımızın beyinin arka plandaki elektriksel sesin düzensiz  dalgalanmasından kaynaklanıyor olabileceği açıklanmakta.

Araştırmanın sonuçlarını yazan bu merkezdeki doktora sonrası araştırma yapan Jesse Bengenson şunu sorguluyor: “Sebep ve sonuçtan bağımsız bir şekilde nasıl davranmaktayız? Bu beyindeki kendince isteğe bağlı durumları özgür iradeli kararları nasıl etkileyebilir?”

Bengson şunu açıklıyor:  “Elektriksel aktivite kalıplarının  beyin boyunca dalgalanmasından dolayı beyin normal seviyede  bir “arkaplan ses”e sahip.”

Yeni çalışmada, bir karar verilmeden önce, kararların beyin aktivitesi kalıplarına dayalı olarak öngörüldüğü ileri sürülmekte.

Deneyde Bengson gönüllüleri bir ekran karşısına oturtur.Kendisi de elektroansefalografi beyin dalga çizim aygıtı (EEG) kullanırarak, onların beyiin dalga hareketlerini izler. Deneklere dikkatlerini ekranın ortasına vermelerini söyler ve EEG ile onların beyinlerinin elektriksel aktivitelerini kaydeder.Gönüllülere işaret sembolü ekranda gözüktüğünde sağa ya da sola bakmaya karar vermelerini ister ve sonra da kararlarını bildirmelerini söyler.

Sağa ya da sola bakılacak işaret rastgele aralıklarla ekranda belirdiği için ancak gönüllüler bilinçli ya da bilinçsiz buna karşı hazır olamazlar.

Bengson: “beynin normal seviyede bir “arkaplan ses”i var, bu tüm beyin boyunca elektriksel aktivite kalıpları şeklinde dalgalanıyor.” Araştırmacılar, işaret sembolü ekranda belirmeden 2 ya da 3 saniye önce, aktivite kalıbını tespit ediyorlar–gönüllülerin neye karar vereceklerini bilmelerinden önce bunun aktivitesi açığa çıkıyor— ve açığa çıkan karar  tahmin edilebiliyor.

Bengson: “ İşaretin gösterilmesinden hemen önce, beyin sağa mı sola mı bakacağına karar veriyor.”

Bu deney, 1970’lerde UCSF’de psikolog olan ve daha sonra da UC Davis Nörobilim Merkezi’ne üye olan Benjamin Libet’in gerçekleştirdiği deneyden yola çıkılarak yapılmıştır.

Libet ayrıca, deneğin görsel bir sinyali gördüğü anda hangi düğmeye basacağına karar vermesinden hemen önce açığa çıkan elektrik aktivitesini de ölçer ve netice de gönüllünün hangi düğmeye basacağını söylemeden önce  onun beyin aktivitesinde bunu görür.

Bengson: “Yeni sonuçlar Libet’in buluşlarına katkıda bulunmakta. Çünkü, bu sonuçlar; beyin aktivitesinin kararı önceden nasıl verdiğini göstermektedir.” Libet, o tarihlerde yaptığı deneylerde  gönüllüler karar verdiklerini söylediklerinde onlara güvenmek zorundaydı. Bengson: “Bu yeni deneyde rastgele zamanlama demek; “insanların önceden karar vemediklerini biliyoruz” demek anlamına gelmekte.”

Libet’in deneyi özgür irade hakkında soruları da beraberinde getirmekte: Eğer beynimiz biz daha bilmeden nasıl davranacağını biliyorsa, o zaman davranışlarımız konusunda bilinçli kararları nasıl veriyoruz?

Bengson, yeni çalışmanın“beyin sesinin” özgür iradeyi anlamada  aslında bir başlangıç yaratıyor olabileceğini dile getirmekte ve şunu da eklemekte; “bu deney, basit anlamdaki sebep ve sonuçtan bizi özgürleştiren bir etki oluşturmakta.”

Çeviren : AylinER

Kaynak : http://neurosciencenews.com/neural-activity-free-will-neuroscience-1089/

http://okyanusum.com/belgesel/ozgur-irade-beyin-sesinden-mi-kaynaklaniyor/